تغذیه گاوهای پرواری با محتویات بستر طیور گوشتی

گاوها و سایر نشخوارکنندگان، حاوی دستگاه گوارش بی نظیری هستند که امکان استفاده از ضایعات و سایر محصولات جانبی را به عنوان منبعی برای جیره غذائی آنها ، مهیا می کند. تغذیه گاوها عمدتاً بر مبنای استفاده از محصولات فرعی و سایر مواد مغذی هستند که منحصراً بوسیله نشخوارکنندگان قابل هضم باشد. یکی از خوراکهای غیر معمول که در تغذیه گاو قابل استفاده می باشد، فضولات بستر جوجه های گوشتی می باشد. در صنعت پرورش جوجه های گوشتی ، حجم قابل توجهی فضولات بسترتولید می شود که به عنوان یک فراوری جانبی محسوب می شود. کاربرد اصلی فضولات مرغی، برای حاصلخیزی زمینهای زراعی می باشد. بهرحال استفاده از محتویات بستر جوجه های گوشتی صرفاً به عنوان کود، نمی تواند بازدهی مناسبی را به دنبال داشته باشد و در اصطلاح هزینه جایگزینی مواد مغذی که از سایر منابع غذائی فراهم می شود ، در مورد بستر جوجه های گوشتی زمانی که کود مرغی به جای اینکه در حاصلخیزی مزارع استفاده شود در تغذیه گاوهای گوشتی استفاده شود ، 4 برابر بیشتر است ( بازده استفاده از بستر طیور در تغذیه گاوهای گوشتی بیشتر از استفاده آن در حاصلخیزی مزارع است ) 

. محتویات بستر طیور منبع خوبی از پروتئین ، انرژی و مواد مغذی برای گاوهای آبستن و گاوهای داشتی است که ساختار صنعت پرورش گاو شیرده را در کشور تشکیل می دهند. بعلاوه از دیدگاه اقتصادی استفاده از محتویات بستر طیور در تغذیه باعث حفظ مواد مغذی گیاهان می شود. این مواد مغذی شامل نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم و مواد معدنی است که در مراتعی که کود گاوها تغذیه شده با بستر طیور پخش شده به فراوانی در خاک وجود دارد. یکی از مزایای بستر جوجه های گوشتی این است که تا مسافتهای طولانی قابل نقل و انتقال است، بدون اینکه ارزش اقتصادی آن تحلیل یابد. تولید کنندگان و دامداران ایالت آلباما آمریکا برای کاهش هزینه های خوراک خود از این منبع عمده موجود، در تغذیه گاوهای خود استفاده می کنند. بیشتر دامداران ایالت آلباما با کاربرد این مواد جانبی در تغذیه گاوها به مقدار قابل توجهی باعث کاهش هزینه خوراک شده اند. بهر حال بعضاً در بعضی تولید کنندگان و پرورش دهندگان گاو گوشتی یک بی میلی آشکار در رابطه با استفاده از بستر جوجه های گوشتی در تغذیه وجود دارد. چرا که افکار عمومی رشد و نمو سبزیجات و گیاهان را در فضولات حیوانی پذیرفته اند نباید فراموش کرد که فرایند استفاده از غذا در داخل بافتهای گیاهی ، فرایندی با پیچیدگیهای کمتر نسبت به همان فرایند در دستگاه هاضمه گاو می باشد. بطوری که مواد غذائی مورد استفاده توسط گاو کاملاً شکسته و تجزیه می شود و مورد فرآوری کامل قرار می گیرد. گاوی که روانه کشتارگاه می شود، 15 روز قبل باید تغذیه از بستر جوجه های گوشتی در آن قطع شده باشد در حالی که قارچ خوراکی که در بستری از کود پرورش داده شده است همان روز می تواند مستقیماً به فروشگاه خواربارفروشی فرستاده شود. بهرحال در صنعت پرورش گاو گوشتی باید از هر عملی که سلامتی گوشت تولیدی را زیر سوال می برد ، اجتناب نمود. بستر طیور گوشتی چندین سال است که در تمامی مناطق کشور آمریکا بدون هر گونه مشاهده اثرات جانبی مضرر برای انسان یا حیوان مصرف کننده آن ، مورد استفاده قرار گرفته است بعلاوه در ایالت آلباما ، استفاده از بستر جوجه های گوشتی عمدتاً در گاوهای آبستن و گاوهای داشتی استفاده می شد که کمتر چنین گاوهای مورد خرید و فروش یا کشتار قرار گرفته می شود. گزارشات متعدد حاکی از کاربرد ناچیز بستر جوجه های گوشتی در تغذیه گاوهای پرواری است و اگرچه درموارد نادر استفاده نیز 15 روز قبل از زمان کشتار گاو ، مصرف فضولات بستر در جیره غذائی قطع می شود بنابراین با این راهکار هر نوع خطر احتمالی تهدید کننده سلامت انسان ، کاملاً مرتفع خواهد گردید.

بطور کلی استفاده از بستر جوجه های گوشتی در تغذیه گاو شامل 3 سودمندی اولیه می باشد :

 1 ) استفاده از بستر جوجه های گوشتی ، رفع مشکل استفاده از محصولات فرعی در محیط

 2 ) یک راهکار برای مدیریت مناسب ضایعات حاصل از بستر جوجه های گوشتی برای استفاده پرورش دهندگان گاو گوشتی است.

 3 ) صرفه اقتصادی در تولید گاوهای گوشتی می باشد.

آئین نامه های استفاده از بستر جوجه های گوشتی در تغذیه :

در سال 1967 ، زمانی که سازمان FDA شرح سیاستهای تغذیه بستر و سایر محصولات جانبی حیوانی را منتشر کرد. اطلاعات علمی بسیار اندک در مورد تغذیه بستر طیور وجود داشت. در سال 1980 بعد از آزمونهای گسترده محققان دانشگاهی و استفاده از تسهیلات انجام پروژه های مرتبط ، سازمان FDA موجب گردید تا بعضی از مقررات اولیه محدود کننده مصرف چنین محصولات جانبی را باطل شود. در حال حاضر حداقل 22 ایالت آمریکا مقررات مناسبی را برای خرید و فروش بستر جوجه های گوشتی و سایر ضایعات با منشاء حیوانی را به عنوان اجزاء تشکیل دهنده خوراک دام و طیور تصویب نموده اند. اخیراً هیچ قانون مبنی بر کنترل و محدود کردن دادو ستد و استفاده از بستر جوجه های گوشتی در خوراک دام و طیور وجود ندارد. بعلاوه هیچ قانون و مقررات خاصی در ایالت های آمریکا استفاده از ضایعات حیوانی یا سایر مواد جانبی (by product ) را در تغذیه دام منع نمی کند.

در بعضی ایالتها بعضی مقررات که کنترل دادوستد عمده این محصولات را توسط شرکتهایی که نامزد فروش این محصولات برای مصارف خوراک دامی برعهده دارند تدوین شده است. سازمان کشاورزی و صنعت آلباما ، با تدوین مقررات محدودی ، استفاده و دادو ستد فضولات حیوانی فرآوری شده را پذیرفته است این مقررات اجازه هر نوع استفاده خصوصی یا مبادله بستر جوجه های گوشتی و سایر فضولات حیوانی را محدود کرده است و این کار بیشتر تحت مسئولیت سازمانهای دولتی می باشد. بستر جوجه های گوشتی فرآوری شده طبق استاندارد های مناسب برای استفاده در جیره های غذائی دام ، آماده عرضه به بازار می شود. مقررات مربوط به تغذیه ضایعات با منشاء حیوانی در سال 1977 توسط وزارت کشاورزی و صنایع آمریکا مورد تصویب قرار گرفته است.

این آئین نامه ها جزء نهمین مقررات شیمی کشاورزی لیست شده است. اگر ضایعات با منشاء حیوانی حاوی دارو یا باقیمانده مواد داروئی باشد. چنین ضایعاتی حتماً باید حاوی برچسب برای اطلاع مصرف کنندگان باشد..

صرف نظر از مقررات دولتی موجود، در مورد مواد غذائی مورد استفاده در تغذیه دام، تولید کنندگان گوشت موظفند و متعهد هستند که در دادو ستد خود تمامی گوشتی را به بازار عرضه می کنند، عاری از هر گونه مواد داروئی یا ترکیبات سمی باشد. برای حداقل نمودن احتمال وجود باقیمانده مواد داروئی در بافتهای گاو گوشتی تغذیه شده با مواد بستر باید 15 روز مانده به کشتار حیوان تغذیه مورد نظر قطع شود. محتویات بستر جوجه های گوشتی، نباید مورد تغذیه گاوهای شیرده قرار بگیرد چون در اینصورت هیچ فرصتی برای قطع کردن جیره برای مطمئن شدن از حذف باقیمانده های مواد تغذیه شده در شیر تولیدی وجود ندارد. چون گوسفندان نیز به مقادیر بالای کبالت حساس هستند و بستر جوجه های گوشتی حاوی مقادیر زیادی از کبالت می باشد. نباید از محتویات بستر جوجه های گوشتی در تغذیه گوسفند استفاده کرد.رعایت این اصول و نکات هر گونه امکان به خطر انداختن سلامتی و ایجاد مشکلات ناشی از باقی ماندن مواد داروئی و باقیمانده های ناشی از مصرف غذائی بستر جوجه های گوشتی را به حداقل خود می رساند

ارزش غذائی بستر جوجه های گوشتی :

مواد تشکیل دهنده بستر معمولاً در سالن های پرورش جوجه های گوشتی ایالت آلباما، تراشه چوب و خاک اره ، پوسته بادام زمینی و ریزه های کاغذ می باشد. به طور کلی پرورش دهندگان از منابع مختلفی برای ایجاد بستر اولیه استفاده می کنند. مواد اولیه تشکیل دهنده بستر از لحاظ ارزش غذائی و مواد مغذی موجود بسیار فقیر هستند. به هر حال افزوده شدن پر ، ضایعات جیره غذائی مورد استفاده و فضولات دفعی پرنده ، ارزش غذائی بستر را تا حدودی بهبود می دهد. نوع مواد اولیه تشکیل دهنده بستر در سالن پرورش زمانی که از این بستر برای تغذیه گاوهای گوشتی استفاده می شود  چندان بر ارزش غذائی نهائی موثر نمی باشد. زیرا که مقدار بستر اولیه مورد استفاده بر حسب تعداد جوجه مورد پرورش در سالن تغییر می کند و استاندارد ویژه ای برای آن وجود ندارد و هر مرغدار می تواند. از مواد کاملاً متفاوتی نسبت به مرغدار دیگر در بستر اولیه سالن خود استفاده کند. عواملی دیگر همچون مدیریت سالن ، روشهای از بین بردن بستر ، می تواند مقدار مطلوب و ترکیبات و کیفیت بستر نهائی را تغییر دهد. میانگین مواد مغذی 106 نمونه جمع آوری شده از بستر طیور مرغداریهای ایالت آلباما در جدول شماره یک نمایش داده شده است.

 1 ـ رطوبت :

میزان رطوبت بستر جوجه های گوشتی بوسیله مدیریت سیستم آبخوری در سالن پرورش تعیین می شود. مقدار رطوبت بستر نباید تفاوت معنی داری بین بستر تازه تشکیل شده و بستر تشکیل شده بعد از 6 ماه داشته باشد. از طریق اندازه گیری رطوبت بستر هیچگونه اطلاعی از مواد مغذی بستر حاصل نمی شود ، اندازه گیری رطوبت تنها کیفیت فیزیکی ماده خوراکی مورد استفاده را نشان می دهد.

اگر مقدار رطوبت 25 % یا بیشتر باشد ، غذا به آسانی در داخل میکسر مخلوط نخواهد شد بهر حال اگر بستر طیور حاوی 12% رطوبت یا کمتر باشد جیره حالت گرد و اشتهاآور برای گاوها خواهد بود.

 TDN:

مقدار کل مواد مغذی قابل هضم (TDN ) از طریق ارزش پروتئین خام و فیبر خام محاسبه می شود. ارزش انرژی زائی بستر جوجه های گوشتی واضح و روشن است که کمتر از غلات می باشد. بهرحال میزان TDN بستر در مقایسه با یک علوفه با کیفیت 50 % محاسبه شده است. بستر می تواند منبع با ارزش از انرژی برای هر دو گروه گاوهای داشتی و گاوهای آبستن باشد.

پروتئین خام (CP ) :

میانگین پروتئین خام نمونه های آنالیز شده بستر جوجه های گوشتی 24/9 می باشد بیشتر از 40 % از پروتئین خام حاصل از بستر از منشاء نیتروژن غیر پروتئینی (NPN) می باشد. بخش NPN عمدتاً از اسید اوریک ناشی می شود که در طیور یک ماده دفعی محسوب می شود. نشخوار کنندگان جوان قادر به استفاده از NPN به خوبی گاوهای پرواری بالغ نمی باشند بنابراین بهترین عملکرد و بازده مصرف فضولات بستر در گاوهای پرواری که بیش از 400 پوند وزن دارند دیدن می شود.

نیتروژن نامحلول :

وقتی ترکیبات خوراکی تحت تاثیر حرارت بیش از حد قرار می گیرند نیتروژن موجود بصورت نامحلول در می آید و گاو به آسانی قادر به هضم این نیتروژن نمی باشد. مقدار نیتروژن نامحلول در نمونه های بستر آنالیز گردیده و 15 % کل نیتروژن موجود محاسبه شد. در تعداد کمی که تحت حرارت بیش از حد قرار گرفته اند مشاهده شده این میزان 50 % نیتروژن کل را به خود اختصاص داده بود.

مطالعات مختلف نشان می دهد که با کاهش قابلیت هضم ماده خشک بستر میزان نیتروژن نامحلول افزایش می یابد بنابراین حرارت بیش از حد بستر بطور معنی داری ارزش غذائی بستر را کاهش می دهد. روشهای کنترل دما در بستر انبار شده در بخش فرآوری و نگهداری بستر طیور مورد بحث و بررسی قرار گرفته است

آنالیز کود فرآوری شده طیور گوشتی

CRUDE PROTEIN                              24.5%

T.V.N                              MG/100         625

DRY MATTER                                     94%

FAT                                                    2%

CRUDE FIBRE                                      8%

N.F.E                                             42.5%

MOISTURE                                          6%

ASH                                                  17%

ENERGY(GE)                   KCOL/KG      2860

CALCIUM                                         1.72%

PHOSPHORE                                  1.156%

SALT(FOOD)                                  1.053%

TOTALCOUNT                        1200  CFU/ML