اسیدهای چرب کونژوگه یا (CLA (Conjugated linoleic acidچیست؟

CLA همان اسیدهای چرب ١٨ کربنه میباشند که در ساختمان آنها دو پیوند دوگانه دیده میشود و تفاوت آن با دیگر اسیدهای چرب غیراشباع با دو پیوند دوگانه مربوط به ایزومر هندسی آن و یا به عبارت دیگر موقعیت قرارگرفتن بندهای دوگانه میباشد.

به گونه ای که در اغلب اسیدهای چرب غیراشباع باند دوگانه بین دو گروه متیل قرار میگیرد. یعنی حالت غیر کونژوگه صادق میباشد ولی در CLA این پیوندهای دوگانه  حالت جفت شده دارد.CLA را میتوان محصول حدواسط بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه معرفی کرد که توسط شکمبه جذب شده و طی فرآیندی در بافت پستان بهCLA تبدیل میشود.

اکثر دانه های روغنی که به مصرف دام میرسد دارای چربی حاوی تری گلیسریدهای تشکیل یافته از اسید لینولئیک و اسید لینولنیک میباشد. وجود این اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه منشأ اصلی ستنز  CLAدر نشخوارکنندگان میباشد. وقتی چربی به مصرف دام میرسد دو مرحله واکنش بر روی آنها اعمال میشود. اولین مرحله هیدرولیز پیوندهای استری توسط لیپاز باکتریایی بوده که طی این فرآیند اسیدهای چرب به محیط شکمبه آزاد شده و واکنش دوم بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب غیراشباع بوسیله باکتریهای شکمبه میباشد. عامل اصلی این بیوهیدروژناسیون شکمبه  Butyrivibro fibrisolvesمیباشد و میزان بیوهیدروژناسیون تحت تأثیر عواملی همچون نوع و طول زنجیره اسیدچرب، نیتروژن جیره، و نسبت علوفه در جیره غذایی میباشد .

یکی از فاکتورهای تغذیه ای که بر روی میزان CLAدر شیر اثرگذار است، تأمین چربی غیراشباع برای عمل هیدروژناسیون شکمبه ای است. برای بررسی اثر انواع اسیدهای چرب از قبیل اسید لینولئیک، اسید لینولنیک و اسید اولئیک بر CLAشیر کلومب و همکارانش گزارش کردند که با مصرف ٤ جیره غذایی متفاوت (جیره حاوی علوفه خالص، جیره حاوی کنجاله کلزا غنی از اسید اولئیک، جیره سوم حاوی تخم پنبه سرشار از اسید لینولئیک و جیره چهارم حاوی دانه بزرک دارای مقادیر بالایی از اسید لینولئیک)، میزان ایزومر اصلی  CLAیعنی Cis-9,Trans-11 به طور معنی داری افزایش یافت که این افزایش 34%و 19%و 83% به ترتیب برای مصرف کلزا، بزرک و تخم پنبه نسبت به جیره شاهد گزارش شده است.